Είναι Κυριακή πρωί στη Χαλκίδα, χειμώνας με λιακάδα, τέλεια μέρα για καφέ. Θα δούμε δυο φίλους που πρόσφατα απέκτησαν το παιδί τους και θα συναντηθούμε έξω για πρωινή βόλτα και καφέ. Στο τηλέφωνο τους ακούμε λίγο διστακτικούς… Η επιθυμία για να βγουν έξω για καφέ με το παιδί τους και να μας δουν, αλλά και να δουν κόσμο είναι έντονη, ψάχνουν ωστόσο να βρουν ένα άκαπνο μαγαζί.. Ακόμα και σε αυτά που διατείνονται ότι είναι μισά άκαπνα, είναι αδύνατο να εκθέσεις ένα βρέφος.. Καταλήγουμε για καφέ στο σπίτι τους. Λένε ότι θα περιμένουν το καλοκαίρι για να βγουν έξω στη Χαλκίδα, και προς το παρόν επισκέπτονται μαγαζιά στην Αθήνα που είναι 100% άκαπνα..
Στην παραλία της Θεσσαλονίκης λειτουργεί τα τελευταία χρόνια το μοναδικό 100% άκαπνο μπαρ της πόλης, σχεδόν ΠΑΝΤΑ ΓΕΜΑΤΟ. Αλήθεια? Ναι είναι αλήθεια, γιατί το διαπίστωσα ιδίοις όμμασι αυτό το Νοέμβριο σε μια σύντομη απόδραση στη συμπρωτεύουσα. Ο ιδιοκτήτης πιστεύει ότι ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει καλύτερα το φρέσκο κοκτέιλ και τη μυρωδιά των συστατικών του όταν υπάρχει απουσία καπνού.
Αθήνα, Γκάζι, μια μουσική σκηνή που φιλοξενεί παγκοσμίου φήμης καλλιτέχνες. Εδώ ήταν επιτακτική η ανάγκη επιβολής του αντικαπνιστικού νόμου ήδη από το 2007, καθώς πολλοί ξένοι καλλιτέχνες έθεταν ως όρο στο συμβόλαιό τους ότι ο χώρος θα είναι άκαπνος. Έτσι έγινε η αρχή.
Ακολουθούν αναρίθμητες πόλεις και χώρες, ευρωπαϊκές και μη, όπου ο περίφημος αντικαπνιστικός νόμος έχει επιβληθεί χωρίς κανένα πρόβλημα σε όλους τους δημόσιους χώρους, συμπεριλαμβανομένων φυσικά και των χώρων εστίασης. Ακόμα και η γειτονική Τουρκία. Που τη θεωρούσαμε ανέκαθεν οπισθοδρομική, αναχρονιστική, βρώμικη. Να σημειωθεί ότι η απαγόρευση του καπνίσματος που επέβαλε η κυβέρνηση Ερντογάν σε δημόσιους χώρους όπως καφενεία, εστιατόρια και κέντρα διασκέδασης, είχε προκαλέσει σωρεία αντιδράσεων, με πολλούς αντιδρώντες να διαμηνύουν ότι θα αψηφίσουν το νόμο. Ωστόσο, αντίθετα με την Ελλάδα, ο αντικαπνιστικός νόμος εφαρμόστηκε, καθώς επιβλήθηκαν αυστηρά πρόστιμα και λειτούργησαν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί…
Η Ρουμανία κατάφερε να γίνει μία άκαπνη χώρα στους δημόσιους χώρους της, μετά από ένα τραγικό συμβάν τον Οκτώβριο του 2015 στο Βουκουρέστι και το θάνατο 64 θαμώνων σε νυχτερινό κλαμπ μετά από πυρκαγιά που προκλήθηκε από παράνομη χρήση βεγγαλικών. Τα συστήματα πυρόσβεσης ήταν απενεργοποιημένα για να μπορούν οι θαμώνες να καπνίζουν..
Τα κοντινά μας Τρίκαλα έχουν ξεκινήσει την άκαπνη εκστρατεία, με motto «τα Τρίκαλα δεν καπνίζουν» και φυλλάδια μοιράζονται στα τραπέζια των μπαρ και εστιατορίων της πόλης. Ας σημειωθεί, ότι αυτής της εκστρατείας ηγείται η Τοπική Αυτοδιοίκηση… Κάτοικος των Τρικάλων αποφάσισε να δράσει ιδιωτικά προσφεύγοντας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και ζητώντας την άμεση εφαρμογή του Αντικαπνιστικού Νόμου. Η καταγγελία έγινε δεκτή από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διεξάγει προκαταρτική εξέταση για να διερευνήσει αν εφαρμόζεται στη χώρα μας ο Νόμος ή όχι.
«Δεν καπνίζω σπίτι γιατί είναι τα παιδιά μου, καπνίζω μόνο όταν βγαίνω έξω για ποτό ή καφέ», μας λέει μια μητέρα. Τι εννοεί όμως στην ουσία? Ότι θεωρεί θεμιτό να καπνίσει μπροστά στον οποιονδήποτε άλλο ακόμα και μπροστά σε οποιαδήποτε άλλα παιδιά που είναι παρόντες όταν βγαίνει έξω? Γιατί λοιπόν το πάθος του ενός πρέπει να υπερβαίνει και να αντιβαίνει την ελευθερία του άλλου, του παθητικού δηλαδή καπνιστή?
Είναι γεγονός ότι στη χώρα μας υπάρχει πρόβλημα μη τήρησης του αντικαπνιστικού νόμου και η χώρα μας εκτίθεται και πολιτισμικά. Είναι η ώρα, σε μια χώρα που φαίνεται από τα στοιχεία ότι είναι πρώτη στην Ευρώπη στα ποσοστά παθητικών καπνιστών, να τεθεί το θέμα ως κρίσιμη προτεραιότητα, κοινωνική και πολιτισμική.
Ας σημειώσουμε ότι η Ελλάδα είναι πρώτη ανάμεσα σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες που δεν τηρεί την απαγόρευση, ενώ εξίσου σημαντικό είναι το έλλειμμα ενημέρωσης γύρω από τις βλαπτικές επιδράσεις του καπνίσματος, παθητικού και μη.. Από τα 7 εκατομμύρια θανάτων στην Ελλάδα, οι 870.000 οφείλονται στο παθητικό κάπνισμα, ενώ θλιβερό νούμερο είναι και το ότι στο 90% των καπνιστών δεν υπάρχει κανένας περιορισμός στο σπίτι..
Είναι η ώρα να αποκτήσει και η Χαλκίδα το πρώτο άκαπνο μαγαζί της. Και να το κάνει μόδα. Στον αντίποδα των καταστηματαρχών που διατείνονται ότι θα μειωθούν τα έσοδά τους, αντιπαραβάλλουμε όλες τις στατιστικές που δόθηκαν στη δημοσιότητα στις Ηνωμένες Πολιτείες και τις Σκανδιναβικές χώρες, όπου τα έσοδα της εστίασης αυξήθηκαν κατά 10% μόλις 6 μήνες μετά την επιβολή του Νόμου.
Μήπως αργήσαμε λίγο?